As: Burgemeester Tom Seurs is ongerust: 'Is er geen plaats meer voor gemeente As in Vlaanderen?' (9 augustus 2019)
Naar aanleiding van de vorming van de Vlaamse regering en de berichten over de gemeentefusies, maakt burgemeester Tom Seurs van As zich ongerust. "Ook onze inwoners willen geen fusie. Als burgemeester van een gemeente met minder dan 10.000 inwoners maak ik mij steeds meer zorgen over de toekomst van onze gemeente As. Bij de uitkomst van een bevraging bij het ingaan van mijn burgemeesterschap bleek slechts 10% van de deelnemende inwoners voor een fusie met een andere gemeente te zijn. De grote meerderheid van de inwoners is tevreden met het kleinschalige karakter van onze gemeente", reageert burgemeester Tom Seurs.
"We merken in de voorbije beleidsperiode al steeds meer dat de Federale en Vlaamse regeringen facturen doorschuiven naar de lokale besturen waardoor de kleinere gemeenten het steeds moeilijker krijgen. Als nu blijkt de nieuwe Vlaamse regering deze oneerlijke verdeling nog verder gaat uitbreiden is dit enkel om de kleine gemeentebesturen het zo moeilijk te maken zodat ze binnenkort kunnen argumenteren dat deze gemeenten financieel niet meer leefbaar zijn. Niets is echter minder waar: het zijn vooral de grotere gemeenten en steden die het op dit moment financieel moeilijk hebben, terwijl uitgerekend zij al jaren veel meer middelen uit het Gemeenten- en Stedenfonds ontvangen. Wij hebben als bestuur van de gemeente As de ambitie om een voorbeeld te zijn. Een gemeente met lage inkomsten die toch kan investeringen in dienstverlening, infrastructuur, en dit met gemiddeld lage belastingen en een lage (op dit moment schuldenvrij) schuldgraad. Dat lukt ons tot op de dag van vandaag. Maar de druk van meer verplichtingen en daartegenover de ontbrekende extra inkomsten voelen wij wel elke dag. Daarom vragen wij juist extra steun en financiële middelen voor de gemeenten."
Seurs: "Als burgemeester ben ik dus absoluut geen voorstander van verplichte of gedwongen gemeentelijke fusies maar wel voor meer samenwerkingen tussen gemeenten. Overkoepelende domeinen zoals wonen, mobiliteit,... en domeinen die voor de gemeenten dezelfde aanpak vereisten zoals informaticabeleid, GIS, veiligheid,... dienen zich aan om meer samen te werken. Op de dag van vandaag hebben wij als gemeente As al vele goedlopende samenwerkingsverbanden zoals wonen GAOZ, Handhaving Midlim, Politie Carma, De samenwerkingsverbanden op kleine schaal zijn een positieve evolutie en zeer zinvol aangezien onze krachten op deze manier gebundeld worden en we zo de betere expertise binnenhalen. Samewerkingen op grotere schaal dreigen dan weer een entiteit op zich te worden waar de individuele gemeentebesturen weinig impact op hebben."
Volgens Seurs gebruiken voorstanders van fusies meestal de voorbeelden van Nederland, waar een gemeente gemiddeld 40.000 inwoners telt en Denemarken, waar een gemeente gemiddeld 56.000 inwoners telt. "Maar het Duitse en Franse model gooit deze stelling volledig overhoop. Onze gemeenten zijn in verhouding dan ook helemaal niet zo klein. Van alle EU-landen zijn er maar negen die gemiddeld grotere gemeenten hebben dan Vlaanderen. België behoort nu al tot de landen met een relatief groot inwonersaantal per gemeente. Duitsland, Oostenrijk en Noorwegen hebben veel meer kleine gemeenten dan Vlaanderen. Duitsland heeft gemiddeld slechts 6.700 inwoners per gemeente en 77% van de Duitse gemeenten heeft minder dan 5.000 inwoners, terwijl dit in Vlaanderen maar 4% is. Als we dan toch over efficiëntie en slagkracht spreken, dan staat Duitsland op de eerste plaats in Europa. Intussen bewijzen studies in Nederland en Denemarken dat hun fusies het overheidsbeslag niet konden terugdringen, integendeel. Gemeentelijke fusies in Nederland zorgden niet voor lagere uitgaven en al zeker niet voor betere voorzieningen voor de inwoners. De bestuurs- en slagkracht van een gemeente heeft dan ook absoluut niets te maken met de grootte van een gemeente. Belangrijker is de visie, inzet, zuinigheid, daadkracht en bestuurskwaliteit van de lokale bestuurders."
"Ik word als burgemeester op regelmatige basis aangesproken door mijn inwoners met de vraag om toch maar niet te fusioneren en een wijk te worden van een groter geheel. We vrezen dan ook dat een schaalvergroting zal leiden tot minder directe dienstverlening en niet tot een lagere kost. Veel kleine gemeenten die vandaag wel goed functioneren, zullen hun dynamiek verliezen. De directe betrokkenheid van de lokale bestuurders zal verdwijnen. De vrees is dan ook terecht dat de stem van de inwoners van een kleinere gemeente veel minder gehoord zal worden na een fusie. Als burgemeester wil ik dan ook niet in een fusietraject stappen waarbij mijn inwoners extra geld zullen moeten betalen om de schulden van een andere gemeente af te lossen en dan hiervoor ook nog eens minder dienstverlening krijgen. En dan de belangrijkste vraag. Waarom zouden gemeenten die er al jaren in slagen een goed en gezond financieel beleid te voeren, die hun kerntaken vervullen en investeren in hun inwoners moeten fuseren tot grotere entiteiten?"