In 2009 heeft het schepencollege de opdracht gegeven om een stedenbouwkundig masterplan voor Beringen centrum uit te werken. Aanleiding was het feit dat er zich in de toekomst, in en rond het centrum van Beringen, een aantal grootschalige ruimtelijke projecten zich aandienen met een belangrijke impact voor het stadscentrum. Het betreft meerbepaald: de bouw van een nieuwe scholencampus en de noodzakelijke herbestemming van de schoolgebouwen van Sinte Lutgart, College en VTI, de herbestemming van de oude school van De Step, van de voormalige rijkswachtkazerne, van het stedelijk zwembad ’t Cupke en van het Trefpunt. Ook aan de rand van het centrum komen er ontwikkelingsmogelijkheden zoals op Broekhoven, langs het kanaal en in de omgeving van de Motstraat. De uitvoering van deze opdracht werd toegewezen aan een team van architecten en stedenbouwkundigen olv Jean Luc Schepmans (bureau GEOSTED).

Via ontwerpend stedenbouwkundig onderzoek werd per projectgebied een stedenbouwkundige visie uitgewerkt en een ontwikkelingsscenario bijgebracht. Belangrijk is dat deze opdracht niet beperkt is gebleven tot onderzoekswerk maar dat gelijktijdig ontwikkelingsvisies werden afgetoetst met adviesraden, interne en externe diensten alsook met potentiële projectontwikkelaars en de vastgoedmarkt.

Opmerkelijk was ook dat het onderzoek en de visie-ontwikkeling werden gekoppeld aan concrete acties en uitvoering op het terrein. Zo lag de stedenbouwkundige visie voor ontwikkeling van een nieuwe stationsomgeving aan de basis van de plannen voor aanleg van de treinstopplaats aan de Koerselsesteenweg – ondertussen gerealiseerd – en de aanleg van een stationsplein – waarvan de werken begin volgend jaar van start zullen gaan. Ook de visie m.b.t. Bogaersveld is concreet geworden in het project scholencampus waarvoor de nodige stedenbouwkundige vergunningen werden bekomen.

Beide projecten bewijzen het belang om te beschikken over een dynamisch stedelijk masterplan dat als een richtinggevend document aansturing kan geven aan nieuwe ontwikkelingen en verschillende partijen in een uitvoeringsfase op eenzelfde lijn kan plaatsen in functie van een gecoördineerde uitvoering.

"Vandaag beschikken we over een eindrapport dat in januari 2014 aan de gemeenteraad ter goedkeuring zal worden voorgelegd. In dit rapport wordt niet alleen per projectgebied een ontwikkelingsvisie aangegeven, maar er wordt ook een samenhangende ruimtelijke visie bijgebracht hoe Beringen kan evolueren naar een centrumstad en dit vanuit een planningsperspectief tot 2040. Om tot een goede stadsontwikkeling te komen is het essentieel dat de verschillende strategische projecten geïntegreerd, complementair en versterkend t.o.v. elkaar tot ontwikkeling zullen komen. Hiertoe worden in het masterplan een zestal basisdragers naar voren geschoven, nl.


- ‘Een goed ontsloten stad’

Een goede bereikbaarheid en toegankelijkheid van het centrum is van groot belang met aandacht voor langzaam verkeersverbindingen. Het doorgaand verkeer moet op een vlotte manier rond het centrum worden geleid. In het kader van deze basisdrager is een opmerkelijk project het verleggen van de huidige centrumlus (t.h.v. de Paalsesteenweg) over de site van de oude Step richting Scheigoorstraat. Hierdoor wordt een deel van de Paalsesteenweg, aansluitend bij de Markt, autoluw en kan deze zone, samen met het nieuwe marktplein, tot een aangenaam verblijfsgebied worden ingericht.


- ‘Een bruisende stad’

De opgave bestaat erin om het kernwinkelgebied van Beringen te versterken door meer handelsruimte te ontwikkelen en plaats en ruimte te geven voor horeca en terrassen op de Markt. Om dit te realiseren worden drie projecten aan elkaar gekoppeld, nl. (1) de herinrichting van het marktplein, (2) de ontwikkeling van de site Sinte Lutgart met o.a. een open winkelpassage, ruimte voor inplanting van een commerciële trekker en een centrumparking en (3) de herbestemming van het College met o.a. een horecazaak in het authentiek kader van dit statige gebouw.


- ‘Een nieuw station als stedelijke pool’

Met de komst van een nieuw station ter hoogte van de Motstraat en de Koerselsesteenweg, zal op termijn op deze plaats een nieuw woongebied ontstaan, rond en aansluitend bij het stationsplein. Bij de dynamiek die eigen is aan een stationsomgeving hoort de aanleg van een kwalitatief openbaar domein waardoor dit ook een plek wordt waar het aangenaam is om te wonen.


- ‘Aantrekkelijke woonstad’

Het versterken van Beringen als woonstad is belangrijk. Meer inwoners betekent immers meer economische draagkracht, o.a. belangrijk voor handel en horeca. Op de verschillende projectsites zal worden ingezet op het ontwikkelen van diverse woonvormen gericht naar een zo breed mogelijk doelpubliek van jongeren, gezinnen, eenoudergezinnen, medioren tot senioren. De herontwikkeling van de zwembad- en VTI-site, tot een hoogwaardig stedelijk woongebied met veel groen, heeft de ambitie om als een modelproject te gaan fungeren. In januari 2014 start de PPS-procedure.


- ‘Stad aan het Albertkanaal’

Twee concrete bouwprojecten (residentie Bonheur en de herbestemming van de cementtoren) getuigen vandaag reeds waar we naar toe willen met de ambitie ‘stad aan het Albertkanaal’. Opzet is om de zone, noordelijk gelegen t.o.v. de kanaalbrug tussen Kasteletsingel en het kanaal, via een ruimtelijk uitvoeringsplan te herbestemmen tot woongebied. Langs het water komt er een gezellige promenade. Vooraf aan de opmaak van het RUP moet er duidelijkheid komen over de verhoging van de kanaalbrug, het plaatselijk verbreden van het kanaal en de herinrichting van het kruispunt Paalsesteenweg x Kastetelstingel. In 2014 wordt hierover door AWV een studie opgestart.


- ‘Nieuwe scholencampus als stedelijke pool’

De realisatie van een multifunctionele scholencampus vormt de zesde en laatste basisdrager van het masterplan. Stedenbouwkundig worden als belangrijke aandachtspunten meegegeven: behoud van het groene karakter van het gebied en het realiseren van een goede verbinding met het centrum via de centrale esplanade als een dragende as.


Het masterplan heeft een ontwikkelingsperspectief tot 2040. Bepaalde projecten zullen op korte termijn van start gaan, bv. scholencampus en aanleg stationsplein, andere op middellange termijn, zoals bv. wonen aan het water en de invulling van Broekhoven als woongebied. In het masterplan wordt ook een ontwikkelingsstrategie bijgebracht waarbij het stadsbestuur de rol van regisseur wordt toegewezen. Voor de belangrijkste strategische sites zal de stad Beringen zelf de projectontwikkeling gaan aansturen.

Bij de opmaak van het meerjarig beleidsprogramma 2014 – 2019 is rekening gehouden met de uitvoering van het masterplan. Het stadsbestuur wenst deze legislatuur in bijzonder in te zetten om van Beringen ‘een bruisende stad’ te maken. De nodige budgetten zijn voorzien voor herinrichting van de Markt en voor aankoop en herontwikkeling van de scholensites Sinte Lutgart en College (die in 2016 zullen vrijkomen) en van de oude De Step. Voor de projectgebieden Sinte Lutgart en College worden deskundige, ervaren en kapitaalkrachtige projectontwikkelaars aangezocht om in een vorm van privaat publieke samenwerking tot een gewenste binnenstedelijke ontwikkeling te komen. Na aankoop van de site van de Step (volgend jaar) zal de stad meteen overgaan tot de sloop van het gebouw en het terrein inrichten als een publieke parking. In afstemming met de herontwikkeling van het marktplein en omgeving zal in een volgende fase de centrumlus worden verlegd.

Belangrijk is dat voor dergelijk grootschalig stadsvernieuwingsproject ook bij de bevolking het nodige enthousiasme en draagvlak zal ontstaan. Na goedkeuring van het masterplan door de gemeenteraad zal de bevolking worden geïnformeerd over de visie waar we met het centrum naar toe willen. Ook in het verder ontwikkelingsproces (in de komende maanden en jaren) zullen bewoners, handelaars, horeca en verenigingen actief worden geïnformeerd en betrokken om zo samen te werken aan ‘de stad naar morgen’ en de visie van het masterplan stapsgewijs om te zetten in concrete realisaties.