In de provincie Limburg staan meer dan 3000 woningen leeg, een stijging van 50 procent ten opzichte van 2012. In Vlaanderen zijn er 23112 leegstaande panden. Gemeenten en steden mogen een heffing eisen en volgen het patrimonium nu beter op. "Eigenaars moeten bovendien aangemoedigd worden om preventieve beschermingsmaatregelen te nemen", zegt Vlaams Volksvertegenwoordiger An Christiaens (CD&V).

Christiaens wil leegstandsbeheer bekender maken bij het grote publiek. Bij leegstandsbeheer wordt een leegstaand pand tegen een relatief lage prijs als tijdelijke bewoning of werkplek aangeboden. "Het is een win-win voor wie een tijdelijke woonst zoekt of zijn pand wil beschermen. Tegelijk is er nood aan een kader om de kwaliteit van de dienstverlening voor alle betrokkenen te garanderen."

An Christiaens: "Soms staat een woning slechts tijdelijk leeg en dan is klassiek verhuren geen oplossing. Wie een woning erft of koopt bijvoorbeeld kan het pand met leegstandbeheer gedurende een bepaalde periode beschermen. Het biedt meer rechtszekerheid omdat het pand niet als leegstand wordt beschouwd. Tijdelijke bewoning is bovendien een bescherming tegen kraken, een actuele problematiek. Het gaat ook verloedering tegen en dat is aangenaam voor de eigenaar en de buurt. Er is nood aan een betrouwbaar kader en Vlaanderen kan dat ontwikkelen."

Leegstandbeheer richt zich op een ander type huurder dan de traditionele huurmarkt. Het tijdelijke karakter van de huurovereenkomst vormt een troef voor specifieke doelgroepen. Wie een woonst zoekt voor een korte periode, van enkele weken of maanden tot een jaar, kan of wil vaak geen beroep doen op de traditionele huurwoningen en -overeenkomsten. De flexibele manier van wonen bij leegstandbeheer zorgt ervoor dat een woning huren wel voor die doelgroep mogelijk wordt. De relatief lage prijs die hier tegenover staat maakt de optie aantrekkelijk.

Er zijn verschillende redenen waarom mensen op zoek gaan naar een tijdelijke woonoplossing. Een tijdelijke huurnood na een relatiebreuk bijvoorbeeld, of een tussenoplossing wanneer het huurcontract afloopt of in de aangekochte woning nog niet kan ingetrokken worden. Ook voor wie vaak verhuist omwille van professionele redenen of voor pas afgestudeerden die nog geen kan tijdelijke bezetting een betaalbare en soepele woonoplossing zijn.

An Christiaens: "Leegstandsbeheer is geen remedie tegen structurele leegstand. Maar het is wel een oplossing om de neveneffecten van leegstand, zoals verpaupering en kraken, tegen te gaan en tegelijk een dienst te bieden aan mensen die een tijdelijke en flexibele vorm van bewoning nodig hebben. Hiervoor een kader ontwikkelen is een nuttige aanvulling voor het Vlaamse woonbeleid. Een keurmerk biedt eigenaars en huurders de nodige zekerheid om mee in het verhaal te kunnen stappen."

Leegstandsbeheer kan een nuttige rol spelen in de strijd tegen leegstand maar daarvoor is er nood aan een betrouwbaar kader. Hoewel het precaire karakter eigen is aan het karakter van het type huurovereenkomst, blijft het wel om een contract gaan waarvan iemands woonsituatie afhangt. An Christiaens wil dan ook een het wettelijke kader vastleggen dat het flexibele karakter respecteert maar wel krijtlijnen uitzet voor kwaliteit en dienstverlening. In Nederland bestaat dit al. Daar is er een keurmerk met regels omtrent de organisatievorm, de contracten en de panden, aangevuld met een kader voor klachtenbehandeling.