Van 9 tot en met 12 oktober wordt er in het Radisson Hotel in Hasselt uitgebreid geoefend om het Union Civil Protection Mechanism te testen. Dat gebeurt aan de hand van een scenario waarbij grootschalige overstromingen heel België treffen maar vooral in de provincie Limburg een grote impact hebben. Het gaat om een tafeloefening die wordt georganiseerd door de dienst Noodplanning en Crisisbeheer Limburg van de gouverneur en de Algemene Directie Civiele Veiligheid (ADCV) van de federale overheid. De financiering gebeurt door de Europese Commissie.

Het Union Civil Protection Mechanism (UCPM) is een initiatief van de Europese Raad dat de respons van EU-landen op rampen coördineert. Het telt 37 deelnemende landen (alle EU-landen plus 10 andere landen) en kan worden gezien als het centraal punt waar een land om Europese noodhulp
kan vragen.

"In 2023 hebben we kunnen zien hoe het UCPM effectief snel kon reageren op uiteenlopende noodsituaties, waaronder de overstromingen en bosbranden in Griekenland, Slovenië, en Cyprus, evenals de aardbevingen in Turkije en Syrië. Het veldhospitaal dat B-FAST (Belgian First Aid and Support Team) in Turkije oprichtte werd bijvoorbeeld via het UCPM ingezet. Sinds de oprichting van het mechanisme in 2001 werd het al meer dan 650 maal geactiveerd. Naast het verbeteren van de procedures, is deze oefening ook belangrijk opdat verschillende interventieploegen die deelnemen – denk bijvoorbeeld aan search & rescue-teams of medische teams – hun certificatie kunnen behalen. Dit is een noodzakelijke vereiste is om binnen het UCPM-kader ingezet te kunnen worden bij een reële noodsituatie. Het moet aantonen dat zij voldoende expertise hebben om ter plaatse hun rol als hulpverlener te gaan vervullen en voldoende voorbereid zijn om bij specifieke situaties, zoals een aardbeving of overstroming, de juiste handelingen te stellen."

De dienst Noodplanning en Crisisbeheer Limburg van de gouverneur fungeert, samen met de Algemene Directie Civiele Veiligheid, als gastheer voor deze oefening. "In totaal worden er meer dan 50 personen verwacht in Hasselt, waaronder deelnemers uit Portugal, Oostenrijk, Kroatië, Denemarken, Roemenië, Italië, Nederland, Frankrijk en Duitsland. Daarnaast zullen er ook evaluatoren, oefenbegeleiders en een afvaardiging van de Europese Commissie aanwezig zijn. Meteen hebben we als organisator van de gelegenheid gebruik gemaakt om ook onze eigen duidelijke doelen te definiëren: we willen onze procedures aanscherpen, leren hoe we internationale hulp kunnen aanvragen en ontvangen, en netwerkmogelijkheden verkennen met Europese interventieploegen."

Tijdens deze oefening zullen 10 Europese interventieploegen aanwezig zijn, elk vertegenwoordigd door een Teamleider (TL) en een plaatsvervangend Teamleider (deputy TL). Zij worden bijgestaan door een Europees coördinatieteam. Dit team staat in voor de coördinatie van de interventieploegen en de contacten met de overheden ter plaatse.

"Samen zullen zij deelnemen aan een zeer complex scenario. Dit scenario omvat grootschalige overstromingen die heel België treffen, waarbij de provincie Limburg bijzonder zwaar getroffen wordt. Zo staan de Maasgemeenten en het mijnverzakkingsgebied onder water. Bovendien doet zich een dijkbreuk voor langs het Albertkanaal bij een sevesobedrijf, wat leidt tot een chemisch incident door de vrijgekomen gevaarlijke stoffen. Als klap op de vuurpijl is er een incident in Park H, waarbij het complex volledig instort en er slachtoffers onder het puin vastzitten. Als laatste luik – na een fictieve tijdssprong van enkele dagen – is er voorzien dat de buitenlandse hulpverlening zich verplaatst naar Nederlands Limburg om daar hun werk verder te zetten. Dit uitdagende scenario biedt voldoende werk waar alle aanwezigen mee aan de slag kunnen gaan en zal waardevolle inzichten opleveren voor alle betrokken partijen. Als Dienst Noodplanning en Crisisbeheer Limburg kijken we alvast uit naar een succesvolle samenwerking met ADCV en de Europese Commissie tijdens deze oefening, en hopen we dat de resultaten ervan kunnen bijdragen aan een betere voorbereiding en respons op noodsituaties in de toekomst."



Limburg vier dagen lang decor voor Europese crisisoefening
Foto: Dienst Noodplanning en Crisisbeheer Limburg