Om de hoogste en mooiste landduinen van Hechtel-Eksel weer zichtbaar te maken slaan het Regionaal Landschap Lage Kempen, het Agentschap voor Natuur en Bos en de gemeente Hechtel-Eksel de handen in elkaar. Over een brede strook van een 800 meter lang worden de oude zandduinen van het natuurgebied In den Brand in de winter van 2017 weer zichtbaar gemaakt.

De meeste dennenbomen die de landduinen van het natuurgebied In den Brand bedekken, werden ooit aangeplant om te gebruiken in de mijnen waardoor de unieke natuur jammer genoeg verdween. Maar de oudere inwoners van Hechtel-Eksel weten nog heel goed dat het natuurgebied ooit één zandduin was waar men ver kon kijken over de zandvlakte. Al jaren gaan er stemmen op om de landduinen van In den Brand weer zichtbaar te maken. Met het landduinherstelproject worden de landduinen eindelijk weer in ere hersteld.

Schepen voor Bosland Raf Truyens: “De oudere inwoners van Hechtel weten het zeker nog: ooit was In den Brand één groot duinengebied. Ze kunnen er nog heel wat verhalen over vertellen. Zelfs Hendrik Conscience schreef in 1880 al over den zandboer van Hechtel. Deze landduinen, die er al in de Middeleeuwen lagen, maakten onze gemeente uniek. De landduinen zitten verankerd in het DNA van onze gemeente. Niet voor niets hebben we in de gemeente scholen die De Zandkorrel en Ter Duinen heten, een carnavalsvereniging die de Zandkrabberkes heet. Al zijn veel landduinen nu verstopt onder de dennenbomen, toch komen nog steeds veel kinderen met emmers en schepjes spelen in de grootste zandbak van Vlaanderen."

Voorlopig staan de werken in de winter van 2017 gepland. In totaal zal er 8ha bos gekapt worden. De lange brede strook tussen de huidige duinen aan de Kamertstraat en het militair domein wordt vrijgemaakt van dennen waarbij ook de wortelstronken worden verwijderd. Ook de dikke strooisellaag van naalden, takken en bladeren wordt weggehaald om de landduinen zodat de duinen terug zichtbaar worden. Hier en daar blijven verspreid bomengroepjes en karakteristieke bomen met een grillige vorm blijven staan. Voor de werken worden naast grote machines ook trekpaarden ingezet, die zonder moeite de hoogste toppen kunnen bereiken. De duinen zijn omringd door oude eikenbomen, die ervoor zorgen dat het zand niet tot bij de woonkernen gaat stuiven. Een deel van deze hakhoutstoven krijgt een grondige snoeibeurt zodat ze terug uitgroeien tot een dicht scherm en als zandvang kunnen dienen. Dit gebruik werd eeuwen toegepast door lokale landbouwers in de strijd tegen het zand. Omwonenden hoeven zich dus geen zorgen te maken dat het zand tot in hun tuin gaat waaien.

Ilse Ideler, directeur Regionaal landschap Lage Kempen: "Om draagvlak te creëren voor het project is er samen met het Agentschap voor Natuur en Bos en het gemeentebestuur een uitgebreid communicatietraject uitgestippeld."

Het kappen van bomen betekent geen verlies voor de natuur. De zanderige duinen die tevoorschijn zullen komen, zijn immers niet dood maar net heel interessant voor zeldzame diertjes, mossen en plantjes. Het zijn soorten die volledig aangepast zijn aan het leven op het open zand. Ook andere dieren zoals de nachtzwaluw met zijn snorrende roep houdt van de afwisseling tussen bos en open zand. Deze landduinnatuur is zo zeldzaam en bedreigd dat Europa dit een topgebied vindt. Daarom krijgt dit landduinherstel financiële steun van het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB). De totale kosten worden geraamd op 161.000 euro, waarvan 128.800 euro gesubsidieerd wordt door de Vlaamse overheid (via ANB). De gemeente draagt 32.200 euro bij in de kosten. Het Regionaal Landschap Lage Kempen is verantwoordelijk voor de administratieve ondersteuning en de coördinatie van de werken op het terrein.