Toeristisch Vlaanderen ontving vorig jaar 62 % minder bezoekers dan in 2019. Dat blijkt uit de voorlopige jaarcijfers voor 2020. Buitenlandse aankomsten daalden met 74%, binnenlandse met 49%. "We wisten het al langer natuurlijk, maar de cijfers bevestigen het nu ook zwart op wit: 2020 was een rampjaar voor onze toeristische ondernemers", zegt Vlaams minister van toerisme Zuhal Demir.

"Maar dat betekent absoluut niet dat we bij de pakken blijven zitten. Zodra de gezondheidscrisis het toelaat willen we in eerste instantie opnieuw landgenoten en daarna ook bezoekers uit onze buurlanden verwelkomen in ons mooie Vlaanderen."

Nochtans was 2020 sterk begonnen met in de eerste twee maanden een stijging van 8% meer aankomsten. Uit Nederland, onze belangrijkste buitenlandse herkomstmarkt, mochten we in januari en februari 8% meer bezoekers ontvangen. We telden 6% meer bezoekers uit Frankrijk en maar liefst 13% meer Duitse bezoekers. Maar toen kwam de coronacrisis en ging het land een eerste keer in lockdown. Het toerisme viel zo goed als stil.

"Vanaf de eerste dag van de crisis hebben we dan ook het geweer van schouder veranderd en onze marketingfocus verlegd naar vakantie in eigen land. We hebben kosten noch moeite gespaard om Belgen te overtuigen van al het moois dat Vlaanderen te bieden heeft Die inspanningen zorgden afgelopen zomer voor een klein lichtpuntje in de duisternis", zegt Demir.

Belgische toeristen (her)ontdekten eigen streek en eigen land tijdens de zomervakantie. Juli en augustus waren goed voor bijna 5 miljoen overnachtingen van landgenoten. Maar in totaal bleven binnen- en buitenlandse bezoekersaantallen steken op een kleine 2 miljoen, 42% minder dan in de zomer van 2019. "De zomer was inderdaad een opsteker voor een deel van onze toeristische ondernemers, maar helaas ook niet meer dan dat. Het was zeker geen goedmaker, en al helemaal niet voor onze kunststeden en toeristische regio’s die het vooral moeten hebben van buitenlandse bezoekers. Want die bleven door de reisbeperkingen en coronamaatregelen bijna allemaal weg."

In het najaar ging het opnieuw bergaf met de aankomsten, vooral door de extra coronamaatregelen die net voor de herfstvakantie van kracht werden. In oktober, november en december ontvingen we 80% minder bezoekers dan in dezelfde maanden van 2019. Buitenlandse aankomsten daalden met maar liefst 92%, een daling vergelijkbaar met die tijdens de eerste lockdown van maart tot juni.

In normale omstandigheden is de paasvakantie de eerste topperiode van het toeristische jaar. Dit jaar valt de paasvakantie echter samen met een periode van verstrengde coronamaatregelen. Het is op dit moment nog onduidelijk wat de gevolgen hiervan exact zullen zijn. De voorbije vakantieperiodes hebben bovendien geleerd dat de helft van de boekingen last minute (minder dan een week voordien) worden gemaakt. Het weer – dat er voorlopig niet zo goed uitziet – zal hierbij een doorslaggevende rol spelen.

Desondanks verwacht Toerisme Vlaanderen dat het patroon uit de vorige vakantieperiodes zich doorzet: zo zullen de hotels en B&B's aan de kust het in vergelijking met andere delen in Vlaanderen nog relatief goed doen op de binnenlandse markt. In de kunststeden wordt geen opleving verwacht, omdat zij het voor het overgrote deel moeten hebben van de buitenlandse markt en de binnenlandse markt er zich niet ontwikkelt. Op andere plaatsen in Vlaanderen zijn de verschillen groot. De toeristisch meer bekende regio’s zullen het nog relatief goed doen, in de andere regio’s zal de situatie heel moeilijk blijven.

Ook voor de kleinere vakantiewoningen verwacht Toerisme Vlaanderen eenzelfde beeld: een relatief goed resultaat aan de kust, geen goed resultaat in de kunststeden en daarnaast ook hier weer grote verschillen tussen de toeristische regio’s. Grote vakantiewoningen doen het nergens in Vlaanderen goed, en dat heeft natuurlijk alles te maken met het feit dat je door de coronamaatregelen enkel met je gezinsbubbel en maximaal 1 knuffelcontact in een vakantiewoning mag verblijven.